Stad Gent plant een uitbreiding van het Gravensteen met een moderne constructie, die als gift shop en refter moet dienen. Twee verdiepingen hoog moet het aanhangsel worden.
De geplande uitbreiding is wanstaltig, buiten proportie, en vernielt bovendien het kostbare parkje in de Kuip van Gent waar mensen van de zon kunnen genieten. Wij laten dit niet gebeuren!
Na vier weken politiek getouwtrek hebben de Gentenaars een nieuw stadsbestuur, maar dan wel een dat ongeveer identiek is aan het uittredend college. Wij namen alvast hun bestuursakkoord onder de loep, om te zien wat het zegt over ons Gravensteen. Wat blijkt? verzet loont, want we lezen: “We passen de bestaande plannen voor het Gravensteen aan naar een versie die het karakter van de burcht minder zichtbaar aantast en waarvoor voldoende draagvlak bestaat bij de Gentenaars en specifiek ook bij wijkbewoners.”
De goede verstaander leest hier dat het huidige plan van tafel wordt geveegd, want het bestaande plan aanpassen betekent vanzelfsprekend dat er geen uitwendige liftkoker komt, en evenmin een paviljoen in het parkje met de door ons verfoeide giftwinkel, hun “exit through the giftshop” – ook al wonnen de architecten daarmee de Open Oproep van de Vlaams Bouwmeester.
Echter, sterk ingrijpen in een gegunde opdracht, voortvloeiend uit een openbare wedstrijd, dat kan niet zomaar. Straks komen ze nog aanzetten met een ontwerp dat sterk lijkt op wat een van de afvallers indiende.
De stad moet dus op zoek naar een nieuw ontwerp waarvoor voldoende draagvlak bestaat bij de Gentenaars en specifiek ook bij wijkbewoners. Nu valt het voor onze nieuwe bestuurders reuze mee dat precies het ontwerp van SOS Gravensteen tot stand kwam mét inspraak van wijkbewoners en Gentenaars, van mediëvisten, architecten en erfgoeddeskundigen. Die zorg is hen dan al van de schouders genomen.
Minister-President Matthias Diependaele heeft ons ontwerp eerder al “veelbelovend” genoemd, terwijl het voorziet in een in- en uitgang via het poortgebouw voor álle bezoekers, inclusief rolstoelgebruikers, geheel in overeenstemming met het rapport van INTER over de toegankelijkheid. Daarnaast lieten wij door deskundigen een liftontwerp tekenen. Die lift is inwendig en doet meer verdiepingen aan dan het oude plan van Dhooge & Meganck, dat aan sensatiearchitectuur deed denken eerder dan aan functionaliteit.
Wij hopen zodoende dat men ons, van het begin aan, zal betrekken bij het nieuwe ontwerp. Onze basisnota ligt gewoon al klaar.
Het was al langer duidelijk dat het huidige stadsbestuur zijn plan om het Gravensteen te verminken over de verkiezingen heen wilde tillen. De voorbije twee jaar durfde het immers geen beslissing meer nemen, en duwde op de pauzeknop.
Het Laatste Nieuws had nu een stemtest, met onder meer een stelling die SOS Gravensteen bijzonder interesseert, en u ziet de antwoorden van de partijen hier:
Alleen Groen en Voor Gent vinden dat hun plan kan doorgaan, al doen ze dat volgens deze test geen van beide volmondig. N-VA, Vlaams Belang, PVDA en Voor U, wijzen het plan voor de liftkoker e.d. radicaal af. Minder radicaal maar evengoed afwijzend is cd&v.
Het verheugt SOS Gravensteen dat de voorstanders blijkbaar alleen nog te vinden zijn bij het huidige stadsbestuur van liberalen, socialisten en groenen. Mede dankzij uw steun, zullen we ook in de komende legislatuur de strijd voortzetten.
Zondag gaan de Gentenaars naar het stemhokje, en dan zien we verder wel wat ons te doen staat.
Beste en talrijke leden,
het bestuur van uw SOS Gravensteen bedankt u voor uw aanhoudende steun en bijdragen en wenst u allen het allerbeste voor het Nieuwe Jaar!
Maar wat is het allerbeste? Natuurlijk een goede gezondheid, dat spreekt, maar speciaal voor ons Gentenaars ook een mooi, ongeschonden stadsbeeld.
Afgaand op de verklaringen vanuit het Stadhuis valt er vóór 2026 weliswaar niet veel te vrezen voor ons Gravensteen, maar SOS Gravensteen blijft even waakzaam als voorheen (zie ons eerdere bericht).
Dit gezegd, ook in 2024, 2025 en 2026 laten wij ons geen sneeuw zand in de ogen strooien. Aan alle leden onze erkentelijke groet, en zeker nie pleuje !
Het Gentse stadsbestuur heeft een online enquête gelanceerd op de site participatie.stad.gent. Dat is een lovenswaardig initiatief want zo kunnen de burgers laten weten welke richting het volgens hen moet uitgaan met de monumenten, kerken, abdijen, 18de eeuwse huizen &c. van de Gentse binnenstad, de Kuip. Die monumenten worden opgesomd en we hebben nog tot eind januari de tijd om te antwoorden.
Burgerparticipatie krijgt dus een kans van het Stadsbestuur – beter laat dan nooit zouden wij zeggen …ware het niet dat uitgerekend het meest bezochte Gentse monument, het Gravensteen niét op hun lijst staat.
Een vergetelheid? Neen toch niet, want op de website lezen we: “Voor sommige gebouwen maakte de stad al heel concrete keuzes voor de toekomst of zijn projecten volop in uitvoering. Het toekomstplan buigt zich over de gebouwen waarvoor dit nog niet zo concreet is.”
De voorbije maanden bleef het stadsbestuur bijzonder stil over het Gravensteen. Hoogstens vernamen wij dat de stadskas leeg was, maar dat wisten we al.
Helaas, wie gedacht had dat ze hun buitenissige verbouwing van het Gravensteen dan hadden laten varen, vergist zich. Nee, die plannen moeten doorgaan, compleet met buitenlift en giftwinkel (de architecten spreken liever met een verkleinwoordje over hun ‘Chinese lampionnetje’).
Duidelijk is dat onze Stadsbestuurders wél graag de schijn van luisterbereidheid willen wekken, maar even hardleers blijven. Zoals in het dossier Gravensteen de (nochtans verplichte) burgerparticipatie nooit werd gerespecteerd, blijkt nu opnieuw dat de mening van de Gentenaar hen gestolen kan worden.
De voorbije maanden was het bijzonder stil rond het hefboomproject ‘Time Castle’ – het Gravensteen voor Gentenaars met respect voor erfgoed – vanuit de Stad. Wie had gedacht of gehoopt dat de dames en heren van de Botermarkt tot het besef waren gekomen dat hun plannen onrealistisch en onhaalbaar zijn en om die redenen het project zouden afvoeren of een stille dood laten sterven, uit het zicht van de Gentenaars, komt echter bedrogen uit.
Het stadsbestuur heeft op 1 februari in een artikel in De Standaard kleur bekend: de verbouwing wordt doorgezet, weliswaar pas vanaf 2026.
Reden voor het uitstel: er is geen geld meer, en men schuift de hete aardappel liever door naar het volgende stadsbestuur.
Bij AVS verklaarde Schepen Souguir diezelfde dag:
“We zijn volop bezig met de werkzaamheden voor de aanvraag van de omgevingsvergunning, die is nog niet neergelegd, maar we weten ook – dat is ook aangekondigd geweest door een aantal actiecomités – dat er ook ongetwijfeld een aantal juridische procedures zullen geïnitieerd worden, en dan heeft het weinig zin om bepaalde budgetten al op ’24 vast te klikken zoals initieel voorzien.”
Wat betreft het geld dat van Vlaanderen moet komen, zei hij:
“Wel, de centen zijn vandaag voorzien, dus de probabiliteit dat men ook langs Vlaamse kant bespaart is altijd bestaande, maar de logica des dinges en de wetenschap dat de procedures of besteding van die middelen al lopende zijn met architectenteams – dat zijn ook open oproepen, er zijn al uitgaven die op dit moment worden gefinancierd – lijkt het mij niet onbillijk of onlogisch dat men inderdaad, gelet op de omstandigheden die zich voordoen, dat men ook mee schuift in de tijd aangezien die middelen reeds zijn voorzien.”
De stad lijkt er nogal makkelijk van uit te gaan dat Vlaanderen het geld onbeperkt in de tijd beschikbaar zal houden. De bevoegdheid daartoe ligt evenwel bij de Vlaamse Dienst voor Toerisme.
Al evenmin lijkt men zich zorgen te maken over de goedkeuring van de huidige plannen door het Agentschap Onroerend Erfgoed, terwijl wij ondubbelzinnig en pijnlijk duidelijk hebben aangetoond dat er wel degelijk middeleeuws erfgoed zal worden vernietigd.
Mocht O.E., zoals het stadbestuur hoopt, toch een positief advies geven voor de huidige plannen, dan zullen wij hiertegen bezwaar aantekenen. O.E. was immers eerder al verbaasd dat het “veelbelovende alternatief [van SOS Gravensteen] niet verder werd onderzocht” en de stad onverstoord bij haar eigen brutale en onrealistische plan bleef.
Indien Onroerend Erfgoed ook na ons bezwaar een positief advies zou afleveren, dan zullen wij tegen de omgevingsvergunning bezwaar aantekenen, en zo nodig elke mogelijke juridische stap zetten, tot desnoods de Raad van State.
En ja, koken kost geld, maar daarvoor rekenen wij op de steun en de bijdragen van onze trouwe leden.
Met de moed der wanhoop heeft het Gentse Stadsbestuur vandaag laten weten dat het zijn oorspronkelijke plan wil uitvoeren, en een paviljoen neerpoten in het parkje naast het Gravensteen. Tegen dat plan was protest gerezen, en daarom produceerde de stadsbouwmeester een alternatief met een iets bescheidener paviljoen naast het poortgebouw. Maar ook dat ideetje werd als een miskleun afgevoerd door Onroerend Erfgoed. Het bijkomende denkwerk kostte de Gentse belastingbetaler intussen wel een kleine 300.000 €.
Inspraak vindt men hinderlijk, en het gratis aangeboden alternatief van SOS Gravensteen werd niet in aanmerking genomen, al kreeg het een deels gunstige beoordeling bij Onroerend Erfgoed. Vooral de conserverende aanpak vond daar genade, terwijl het Stadsbestuur graag gaten wil kappen in duizend jaar oude muren.
Het spreekt dat wij het daarbij niet zullen laten, en zo nodig een zéér lange juridische weg zullen gaan, met als bedoeling het Stadsbestuur enige eerbied voor óns erfgoed bij te brengen. SOS Gravensteen wacht met de glimlach op het moment dat de bestuurders een aanvraag tot omgevingsvergunning indienen.
Procederen kost geld natuurlijk. Wenst u een vrijblijvende bijdrage te doen? Doe dan een overschrijving op BE80 6718 3234 7977 op naam van SOS Gravensteen vf, of… Word lid van SOS Gravensteen
Dat doet u met een mailtje naar info@sosgravensteen.be en een overschrijving van 20 euro (maar het mag ook meer zijn) op rekening BE80 6718 3234 7977 op naam van SOS Gravensteen fv. In de mail geeft u ons uw gegevens, zodat we u kunnen uitnodigen voor onze vergaderingen.
Bedankt voor uw steun!
Vandaag schreven we een brief aan het college van burgemeester en schepenen. Wij stellen ons namelijk ernstige vragen bij enkele beslissingen van het college in het dossier van het Gravensteen.
U leest de brief hier:
Geachte leden van het schepencollege,
Vandaag schreven wij een open brief aan Dhr. Watteeuw, schepen van onder andere: architectuurbeleid, stadsbouwmeester; stedenbouw, omgevingsvergunningen; bescherming van monumenten en stadsgezichten en van niet-wettelijk beschermde merkwaardige gebouwen, beheer over stadsmonumenten; …
Tot op heden mochten wij de schepen zijn stem – ondanks al zijn bevoegdheden – in het debat omtrent de plannen die de Stad heeft met het Gravensteen nog niet vernemen.
Wij hopen dan ook dat de schepen klare wijn schenkt omtrent zijn intenties. Wij hopen alvast dat ook hij het groen in de Kuip wil verdedigen.
Vandaag zaten we voor de derde keer samen met de minister van Onroerend Erfgoed. Op onze visiebundel kregen wij reacties van het Agentschap Onroerend Erfgoed en INTER. Onze visiebundel kwam tot stand middels participatie met de burger, participatie die ontbrak in het plan van de Stad. Wat wij voorstelden, toetsten zij af aan erfgoedwaarde en toegankelijkheid.
Blijkt dat het ontwerp van SOS Gravensteen volgens Onroerend Erfgoed een maximaal behoud van de site respecteert met zo weinig mogelijk “boven- of ondergrondse ingrepen in het Gravensteen”.
Exact één jaar geleden werden de buurtbewoners van het Gravensteen uitgenodigd om de plannen te aanschouwen die de Stad had met hun vertrouwde buur. We hoorden de architecten zeggen dat ze met de grootste zorg te werk waren gegaan. In de zaal hoorden we verontwaardiging. Zonder enige vorm van participatie werd de burger voor een voldongen feit geplaatst; de groenzone, die de Stad een jaar eerder nog beloofde te verfraaien, zou ernstig verminkt worden. Snel staken we de koppen bij elkaar, richtten het actiecomité SOS Gravensteen op.
Zonet kreeg SOS Gravensteen de kans om een uitgewerkt plan voor te stellen aan de minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele. De komende weken zal het voorgestelde ontwerp op haalbaarheid getoetst worden door de diensten van Onroerend Erfgoed en INTER. Wij kijken uit naar de mogelijkheid om op 13 juli opnieuw samen te zitten met alle betrokken partijen om de resultaten hiervan te bespreken en willen de minister danken die dit mogelijk gemaakt heeft.
© 2024 SOS Gravensteen
